Kredietbeoordelaars eindelijk onder vuur

De managing director van obligatiereus Pimco haalde me vandaag de woorden uit de mond. Hij trekt in de PIMCO Investment outlook vandaag fel van leer tegen kredietbeoordelaars (rating agencies) zoals Moody’s en Fitch.

Het is opmerkelijk hoe stil het is gebleven in de media over de rol van deze bureaus in de financiële crisis. Zij waren het die de pakketten rommelhypotheken waarop banken miljarden aan verliezen leden, als “veilig” bestempelden. Nu is het wel duidelijk hoe zeer ze ernaast zaten.

Oordelen werden bijgesteld op verzoek van de klant
Hoe betrouwbaar zijn de oordelen van die bureaus eigenlijk? Zijn ze wel te vertrouwen? Ik waag het te betwijfelen. De Amerikaanse senaatcommissie heeft aanwijzingen gevonden dat de kredietbeoordelaars hun oordelen bijstelden op verzoek van de klant. Zo zie je maar: wiens brood men eet, diens mond men spreekt. Oordelen zouden worden uitonderhandeld met bedrijven en worden bijgesteld in ruil voor ‘fees’ (keiharde knaken dus!).

Maar zoals Bill Gross van PIMCO terecht opmerkt, mis ik toch ook wel eens wat boerenverstand bij die clubs. Om nog maar te zwijgen over het gebrek aan ethiek. Toch wordt er nog altijd erg veel waarde gehecht aan het oordeel van deze beoordelaars. Stellen ze de rating van Spanje neerwaarts bij? De koersen duiken naar beneden.

Pensioenfonds sleept kredietbeoordelaars voor de rechter
Of, nog gevaarlijker, veel pensioenfondsen investeren alleen maar in schuldpapier met een zeer veilige rating (AAA). Maar wat als dat etiketje “veilig” er nu onterecht is opgeplakt? Je begrijpt, de pensioenfondsen, die ook voor miljarden het schip in gingen, ruiken bloed. En terecht. In Amerika is er al toestemming gegeven voor een pensioenfonds uit Californie om drie grote kredietbeoordelaars – Standard & Poor’s, Moody’s en Fitch Ratings – voor het gerecht te dagen. Het pensioenfonds Calpers spande de zaken aan omdat de beoordelaars volgens het fonds met hun onjuiste risicobeoordelingen voor 1 miljard dollar aan schade hebben veroorzaakt. Ik ben benieuwd hoe dit afloopt.

Opheffen?
Zijn kredietbeoordelaars dan helemaal overbodig en waardeloos? Dat denk ik zeker niet. We moeten er alleen zeker van zijn dat ze op een integere manier tot hun oordelen komen zodat we daar dus van op aan kunnen. Dan vormen hun oordelen weer belangrijke input voor investeerders om de risico’s van hun beleggingen in te schatten. Toch moet je als belegger altijd je gezonde verstand gebruiken. There is no such thing as a free lunch. Als iets te mooi lijkt om waar te zijn, dan is het dat vaak ook.

Angela Merkel en Nicolas Sarlozy pleiten vandaag in de Franse krant Le Monde voor scherpere regels voor kredietbeoordelaars. Dat lijkt me zeker geen overbodige luxe. Laten we tot die tijd, zeker de journalisten onder ons, vooral kritisch kijken naar de ratings die Moody’s, Fitch en dergelijke bureaus aan bedrijven en landen hangen.

Door Eline Ronner, 6 mei 2010

Reageer op dit artikel!